Әлеуметтік желіде Сұлтан Сүлеев есімді педагог жеке мектептер туралы және кейбір мектеп директорларының тәртібі туралы проблема көтерді, деп жазады Alash.KZ сайты автордың жазбасына сілтеме жасап.
Сүлеевтің мәлімдемесіне қарағанда, автор ұзақ жылдар бойы білім саласында қызмет еткен тәжірибелі мұғалім, биыл зейнетке шыққалы отырған ұстаз.
Автор жазбасын: «Балаға білім беріп, артынан ақша төле деп айту біртүрлі көрінеді. Кейде ҰБТ ға консультация өткізетінмін. Тегін. Жоспарлы түрде. Қазақ-орысы бар. Менің Шымкенттік «досым» Өмекең кейін осындайды мысал етіп жазыпты. Шәкіртінен ақша талап ету немереңді баққаның үшін балаңнан ақша алғандай деп келтіріпті. Дұрыс айтады. Екеуміз қазір контрамыз. Бірақ айтқаны құлаққа кіреді. Менің еңбек ақым әке-шешесі қоймаған соң бір пәшкі темекімен шешілетін. Мақтанып қояйын, мен дайындаған балалар жоғары балл алатыны түсінікті.
Кейін жеке меншік мектептер деген мемлекеттік бағдарламаға айналды. Бизнес білімге араласты. Бизнес білімге араласқан соң белгілі. Олар алдымен пайда табуды ойлайды. Мектептерін қалай атаса да, ар жағында ақша деген құлқындары көрініп тұрады» деп бастайды.
Жасыратыны жоқ, соңғы жылдары Қазақстанда жеке меншік мектеп ашу «модаға» айналғаны рас. Автордың айтып отырғаны сол: жеке меншік мектеп ашу бизнеске айналып кеткен.
«Мемлекеттен толық балаға бөлінген қаражатты алады. Сосын ата-анадан жинайды. Мен жеке меншік мектепте істегенмін. Сабақ болып жатады. Завуч кіріп, кластың көзінше жарна төлемеген балаларды тұрғызып ескерту айтады, сыныптастарының көзінше. Бұл қалай өзі? Сол төлемеген баланың он-жиырма мыңынсыз мектебі құлап қалатындай.
Қазір есеп миллиондарға кетті. Соңғы кезде жеке екі мектеп желісі көп көрініп жүр. Біреуі Ахметжан Аятжанның «Қазбілімі». Ұлттық мектеп, Қазақстанда бұрын-соңды болмаған методика. Керемет білім береді екен дейді. Мейлі ғой. Бірақ соңғы кезде мұғалімдерге айлық төлемеген екен деген шу болып жатыр. Министрліктің бір бұйрығына сәйкес, қазір аймақтардағы білім ордаларын қаржыландыру жергілікті әкімдіктерге жүктелген. Ахметжан інім оны түсінбей ме, әйтеуір министрлікті кінәлауын қояр емес. Ұлттық мектеппіз дегенді көп айта берме! Сол сөзді приватизация жасап алғандайсың. Сен келгенше де, қазір де бізде керемет ұлттық мектептер жүйесі қалыптасқан. Өзім жұмыс істеген Абай атындағы дарынды балаларға арналған мектеп интернат жүйесі. Сенің балаларың қоңырауда орысша сөйлейтін шығар. Ал ол мектепте балалар түсін де қазақша көреді. 12 жыл істегенмін. Білемін. Америка ашпа» дейді.
Сұлтан Сүлеевтің айтуынша, автор атаған жеке мектепте бұдан да басқа заңсыздықтар көп көрінеді.
«Камилла Қоржықова деген апай маған жазады. Екі немеремді оқыту үшін сенің мектебіңмен келісім жасадым дейді, 3 млн теңге төлепті. Ал аттестат басқа мектептің атынан тапсырылыпты. Мектептің атын да оқи алмадым. Шетелше жазылған. Ұлттық мектебің қайда, сенің? Сенде лицензия болмады дейді. Сонда қалай? Астана қаласының білім басқармасы, ДКСО не қарап отырған? Лицензия деген шофердың куәлігі (право) сияқты құжат. Қалай ғана білім беруге рұхсат берген? Министрлік тексеретін шығар?
Астанада бір крутой жеке меншік мектептің директоры істі болып жатыр екен. 900 млн теңгені қолды еткен дейді. Оңай келген ақшаның жартысы жемқорлыққа жұмсалады.
Тағы бір керемет жүйе – «Зерделі» дейді. Өткізген шарасына қатысу депутаттар мен бастықтар үшін де үлкен мәртебе болғандай. Директоры анау бір ақсары жігіт. Атын ұмытып отырмын. Бір-екі рет көргенмін. Оның басқаруындағы мектептер де монополист екен. Ақша деген ағылып жатыр. Мұғаліміне пәтер әперу, машина сыйлау, шетелге жолдама деген ырғын. Бұлар ақшаны қайдан алады сонда?» деп жазыпты.
Педагогтың айтуынша, жеке меншік мектептер шоу ұйымдастыруды әдетке айналдырып жіберген. Ал тарихта Ыбырай Алтынсарин ашқан мектептеріне ақшаны байлар мен орыс билігінен алған. Ата-анадан емес. Жәңгір хан мектепті өз қаржысына ашты. Ал қазіргі жеке мектеп ашқандардың артында мықты біреу тұр. Мүмкін солар төлейтін шығар дейді.
«2023 жылы қаңтарда министр болып Ғани Бейсембайұлы тағайындалады. Ал бір-екі айдан кейін оған шабуыл басталады. Бекер емес деп сол кезде ойлағанмын. Екі айда не бүлдіріп қойды деп? Сөйтсем, жаңа министр білім саласындағы жемқорлықты жою үшін кешенді жұмысты қолға алыпты. Күзде 138 мұғалімнің қолымен президентке үндеу жасады. Оларды біреу айдап салғаны бесенеден белгілі. Министрді жұмысынан босату туралы талаппен. Министрді қолдағандар мен қолдамайтындар болып бөлініп, айтысып бір айызымыз қанып еді. Енді жеке меншік мектептердің финансын тексереміз деп отыр сол министр. Кеш болса да дұрыс шара. Баладан ақша жинап, атымтай жомарт болу дұрыс емес» дейді автор.
Сұлеев тағы бір мәселе көтеріпті. Мектеп директорлары шоу қоятын болды деп күйініпті. Педагогтың айтуынша, бұл дұрыс үрдіс емес.
«Астанадағы №58 мектептің директорының шоуы қаншаға жалғасар екен? Алғаш көргенде шок болып едім. Әлі сол состояниеден шыға алмай жүрмін. Креатив дей ме, баланың жанына үңілу дей ме, әйтеуір шаң жуытпайсыңдар ғой. Мектеп директорының тура сондай фокустары мен үшін жат. Білімді маман шығар. Бірақ сол білімді пайдалы жаққа бұру керек. Әлі жас екен. Ескерту жасайтын ешкім жоқ па? Әлде, мен не айтар екен деп отырсыздар ма? Айтайын. Ақмоншақ, шектен шықпа, қалқам! Сен ұстазсың. Димаштың концертіне жолдама ұтып алыпсың. Құтты болсын. Бірақ шоуды азайт. Педагог этикасын ұмытпа» деп ескертеді.
